Romeinen maakten in de keuken veel gebruik van wrijfschalen (mortaria): aardewerken kommen met in de bodem harde steentjes. Hierop werden kruiden fijngewreven. De pulp werd vervolgens vermengd met vloeistoffen, om zo een pap of saus te maken. Daarom hebben de wrijfschalen altijd een schenktuit.
Mortaria zijn typisch Romeins, maar we vinden ze ook in Leiden bij archeologische opgravingen. Dit toont aan dat de inheemse bevolking na de komst van de Romeinen, hun keukencultuur (in ieder geval voor een deel) heeft overgenomen.